(1) Karayolu Taşıma Yönetmeliğin amacı, karayolu taşımacılık faaliyetlerini ülke
ekonomisinin gerektirdiği şekilde düzenlemek; taşımacılık faaliyetlerinde
düzeni ve güvenliği sağlamak; taşımacı, acente, taşıma işleri komisyonculuğu,
taşıma işleri organizatörlüğü, nakliyat ambarı işletmeciliği, kargo
işletmeciliği, lojistik işletmeciliği, dağıtım işletmeciliği, terminal
işletmeciliği ve benzeri taşımacılık faaliyetleri için mali yeterlilik, mesleki
yeterlilik, mesleki saygınlık ilkelerine uygun olarak pazara giriş şartları ile
bu faaliyetlerde bulunanların, gönderenlerin, yolcuların, çalışanların
haklarını, sorumluluklarını, yükümlülüklerini tespit etmek; taşımacılık
faaliyetlerinde istihdam edilenler ile taşımacılık faaliyetlerinde yararlanılan
taşıt, araç, gereç, yapı, tesis ve benzerlerinin niteliklerini belirlemek;
karayolu taşımalarının diğer taşıma sistemleriyle birlikte ve birbirlerini
tamamlayıcı olarak hizmet vermesini, denetimini ve mevcut imkânların daha
yararlı bir şekilde kullanılmasını sağlamaktır.
(1) Karayolu Taşıma Yönetmeliği, kamuya açık karayolunda motorlu taşıtlarla yapılan yolcu ve
eşya taşımalarını, taşımacı, acente, taşıma işleri komisyonculuğu, taşıma
işleri organizatörlüğü, nakliyat ambarı işletmeciliği, kargo işletmeciliği,
lojistik işletmeciliği, dağıtım işletmeciliği, terminal işletmeciliği ve
benzeri taşımacılık faaliyetlerini yapanlar ile taşıma işlerinde çalışanları,
taşımacılık faaliyetlerinde yararlanılan her türlü taşıt, araç, gereç, yapı,
tesis ve benzerlerini kapsar.
(2) Servis taşımaları hakkındaki usul ve esaslar, Bakanlıkça ayrıca
düzenlenir.
(3) Aşağıdaki taşıtlarla yapılan taşımalar bu Yönetmeliğin kapsamı
dışındadır:
a) Özel otomobillerle ve bunların römorklarıyla yapılan ve ticari olmayan
taşımalar,
b) Lastik tekerlekli traktörlerle ve bunların römorklarıyla yapılan
taşımalar,
c) İki, üç ve dört tekerlekli motosikletlerle yapılan ve ticari olmayan
taşımalar,
ç) Resmi taşıtlarla ve bunların römorklarıyla yapılan ticari olmayan
taşımalar,
d) Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik
Komutanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğüne ait taşıtlarla ve bunların
römorklarıyla yapılan taşımalar,
f) N1 ve N1G araç sınıfında yer alan kamyonet cinsi olarak tescil edilen
taşıtlarla yapılan ve taşınan eşyanın ticari olmadığı taşımalar,
g) Altı dingilin üzerindeki lastik tekerlekli vinç veya cenaze aracı veya
ambulans veya naklen yayın aracı olarak tescil edilmiş araçların kullanım
amaçlarına uygun olarak yapılan taşımalar veya Emniyet Genel Müdürlüğü
tarafından tescil edilmemiş taşıtlarla yapılan taşımalar,
ğ) Türk Silahlı Kuvvetlerinin yakıtlarını taşıyan Milli Savunma Bakanlığı
Akaryakıt İkmal ve NATO POL Tesisleri İşletme Başkanlığına ait taşıtlar.
h) Kullanım amacı "SÜRÜCÜ EĞİTİM ARACI" olarak tescil
edilmiş olan ve bu Yönetmelik kapsamında kullanılmayan taşıtlar,
(4) 10/7/2004 tarihli ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu ile
3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanunu hükümleri saklıdır.
(1) Bu Yönetmelik kapsamına giren taşımacılık, acentelik, taşıma
işleri komisyonculuğu, taşıma işleri organizatörlüğü, nakliyat ambarı
işletmeciliği, kargo işletmeciliği, lojistik işletmeciliği, dağıtım
işletmeciliği, terminal işletmeciliği ve benzeri faaliyetlerde bulunacak gerçek
ve tüzel kişilerin yapacakları faaliyetlere uygun olan yetki
belgesini/belgelerini Bakanlıktan almaları zorunludur.
(1) A türü yetki belgesi: Otomobille (Değişik
ibare:RG-15/11/2019-30949) ticari tarifeli veya tarifesiz
olarak, (Değişik ibare:RG-31/12/2018-30642 4.Mükerrer) yurt
içi veya uluslararası yolcu taşımacılığı yapacak gerçek ve tüzel
kişilere verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a) A1 Yetki Belgesi: Yurtiçi (Ek ibare:RG-15/11/2019-30949) tarifeli
veya tarifesiz yapacaklara,
b) A2 Yetki Belgesi: Uluslararası tarifesiz yapacaklara,
verilir.
(2) B türü yetki belgesi: Otobüsle yurtiçi ve/veya uluslararası yolcu
taşımacılığı veya hususi taşımacılık yapacak gerçek ve tüzel kişilere
verilir. (Ek ibare:RG-15/11/2019-30949) Bu belgelere 24
üncü maddenin ikinci fıkrasının (m) bendindeki şartları haiz otomobiller de
kaydedilebilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a) B1 yetki belgesi: Ticari ve tarifeli olarak yapacaklara,
b) B2 yetki belgesi: Ticari ve tarifesiz yapacaklara,
c) (Değişik:RG-14/1/2023-32073) B3 yetki
belgesi: Hususi taşımacılık faaliyetinde bulunarak;
1) Kendi personelinin,
2) Kendi diyaliz merkezlerinde tedavi gören hastaların,
3) Kendi özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde destek
eğitimi alan engelli bireylerin ve bunların velisinin/vasisinin,
taşımasını yapacaklara,
verilir.
(3) C türü yetki belgesi: Yurtiçi ve/veya uluslararası eşya taşımacılığı
veya hususi taşımacılık yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Taşımanın
şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a) C1 yetki belgesi: Hususi taşımacılık yapacaklara,
b) C2 yetki belgesi: Ticari amaçla yapacaklara,
c) C3 yetki belgesi: Ticari amaçla taşınma eşyası taşımacılığı yapacaklara,
verilir.
(4) D türü yetki belgesi: Otobüsle tarifeli veya tarifesiz yurtiçi yolcu
taşımacılığı veya hususi taşımacılık yapacak gerçek ve tüzel kişilere
verilir. (Ek ibare:RG-15/11/2019-30949) Bu belgelere 24
üncü maddenin ikinci fıkrasının (m) bendindeki şartları haiz otomobiller de
kaydedilebilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a) Dl yetki belgesi: Ticari ve tarifeli olarak yapacaklara,
b) D2 yetki belgesi: Ticari ve tarifesiz olarak yapacaklara,
c) (Değişik:RG-14/1/2023-32073) D3 yetki
belgesi: Hususi taşımacılık faaliyetinde bulunarak;
1) Kendi personelinin,
2) Kendi diyaliz merkezlerinde tedavi gören hastaların,
3) Kendi özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde destek
eğitimi alan engelli bireylerin ve bunların velisinin/vasisinin,
taşımasını yapacaklara,
ç) D4 yetki belgesi: Ticari olarak, taşıma mesafesine
bakılmaksızın iliçi ve 100 kilometreye kadar olan şehirlerarası tarifeli ve
tarifesiz olarak yapacaklara,
verilir.
(5) F türü yetki belgesi: Ticari amaçla yolcu taşımacılığı alanında
acentelik yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Faaliyetin
şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a) Fl yetki belgesi: Yurtiçi acentelik yapacaklara,
b) F2 yetki belgesi: Yurtiçi ve/veya uluslararası acentelik yapacaklara,
verilir.
(6) G türü yetki belgesi: Ticari amaçla eşya veya kargo taşımacılığı
alanında acentelik yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Faaliyetin şekline
göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a) G1 yetki belgesi: Yurtiçi eşya acenteliği yapacaklara,
b) G2 yetki belgesi: Yurtiçi ve/veya uluslararası eşya acenteliği
yapacaklara,
c) G3 yetki belgesi: Yurtiçi ve/veya uluslararası kargo acenteliği
yapacaklara,
verilir.
(7) H türü yetki belgesi: Ticari amaçla yurtiçi ve uluslararası eşya
taşımacılığı alanında komisyonculuk yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir.
Faaliyetin şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a) H1 yetki belgesi: Yurtiçi yapacaklara,
b) H2 yetki belgesi: Yurtiçi ve/veya uluslararası yapacaklara,
verilir.
(8) K türü yetki belgesi: Yurtiçi eşya taşımacılığı veya hususi taşımacılık
yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki
türlere ayrılır:
a) K1 yetki belgesi: Ticari amaçla eşya taşımacılığı yapacaklara,
b) K2 yetki belgesi: Hususi taşımacılık yapacaklara,
c) K3 yetki belgesi: Ticari amaçla taşınma eşyası taşımacılığı yapacaklara,
verilir.
(9) L türü yetki belgesi: Ticari amaçla lojistik işletmeciliği yapacak
gerçek ve tüzel kişilere verilir. Faaliyetin şekline göre aşağıdaki türlere
ayrılır:
a) L1 yetki belgesi: Yurtiçi yapacaklara,
b) L2 yetki belgesi: Yurtiçi ve/veya uluslararası yapacaklara,
verilir.
(10) M türü yetki belgesi: Ticari amaçla tarifeli olarak kargo
işletmeciliği yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Faaliyetin şekline göre
aşağıdaki türlere ayrılır:
a) M1 yetki belgesi: İliçi yapacaklara,
b) M2 yetki belgesi: Yurtiçi ve/veya uluslararası yapacaklara,
verilir.
(11) N türü yetki belgesi: Ticari amaçla nakliyat ambarı işletmeciliği
yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Faaliyetin şekline göre aşağıdaki
türlere ayrılır:
a) N1 yetki belgesi: İliçi yapacaklara,
b) N2 yetki belgesi: Yurtiçi yapacaklara,
verilir.
(12) P türü yetki belgesi: Ticari amaçla dağıtım işletmeciliği yapacak
gerçek ve tüzel kişilere verilir. Faaliyetin şekline göre aşağıdaki türlere
ayrılır:
a) P1 yetki belgesi: İliçi yapacaklara,
b) P2 yetki belgesi: Yurtiçi yapacaklara,
verilir.
(13) R türü yetki belgesi: Ticari amaçla eşya taşımacılığı alanında taşıma
işleri organizatörlüğü yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Faaliyetin
şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a) R1 yetki belgesi: Yurtiçi yapacaklara,
b) R2 yetki belgesi: Yurtiçi ve/veya uluslararası yapacaklara,
verilir.
(14) T türü yetki belgesi: Terminal işletmeciliği yapacak gerçek ve tüzel
kişiler ile kamu kurum ve kuruluşlarına verilir. Faaliyet şekline göre
aşağıdaki türlere ayrılır:
a) T1 yetki belgesi: Büyükşehir Belediyesi sınırları içinde yolcu terminali
işletmeciliği yapacaklara,
b) T2 yetki belgesi: Büyükşehir Belediyesi sınırları dışında kalan yerleşim
birimlerinde yolcu terminali işletmeciliği yapacaklara,
c) T3 yetki belgesi: Eşya terminali işletmeciliği yapacaklara,
verilir.